This is an archive of past FreeBSD releases; it's part of the FreeBSD Documentation Archive.

FreeBSD handboek

FreeBSD handboek

The FreeBSD Dutch Documentation Project

Copyright © 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006 The FreeBSD Dutch Documentation Project

Welkom bij FreeBSD! Dit handboek behandelt de installatie en het dagelijks gebruik van FreeBSD 5.5-RELEASE en FreeBSD 6.2-RELEASE. Aan deze handleiding wordt nog gewerkt, en is het resultaat van het werk van veel mensen. Veel hoofdstukken of paragrafen bestaan nog niet en wat bestaat dient soms nog bijgewerkt te worden. Als de lezer mee wil helpen aan dit project kan een mail gestuurd worden naar de FreeBSD documentatieproject mailinglijst. De meest recente versie van dit document is te vinden op de FreeBSD website. Eerdere versies van dit handboek zijn te vinden op http://docs.FreeBSD.org/doc/. Het kan ook gedownload worden in veel verschillende formaten en compressiewijzen van de FreeBSD FTP server of een van de vele mirrorsites. Een gedrukt exemplaar van het handboek is te koop bij de FreeBSD Mall (Engels). Het handboek kan ook doorzocht worden.

[ Opgedeeld HTML bestand / Enkel HTML bestand ]
Inhoudsopgave
Voorwoord
I. Beginnen
1. Introductie
1.1. Overzicht
1.2. Welkom bij FreeBSD!
1.3. Over het FreeBSD project
2. FreeBSD installeren
2.1. Overzicht
2.2. Voorbereidende taken
2.3. Beginnen met de installatie
2.4. Inleiding Sysinstall
2.5. Schijfruimte toewijzen
2.6. Wat installeren
2.7. Installatiemedia kiezen
2.8. De installatie bevestigen
2.9. Instellingen na de installatie
2.10. Ondersteunde hardware
2.11. Problemen oplossen
2.12. Installeren voor gevorderden
2.13. Aangepaste installatiemedia maken
3. UNIX® beginselen
3.1. Overzicht
3.2. Virtuele consoles en terminals
3.3. Rechten
3.4. Mappenstructuur
3.5. Organisatie van schijven
3.6. Mounten en unmounten van bestandssystemen
3.7. Processen
3.8. Daemons, signalen en het stoppen van processen
3.9. Shells
3.10. Teksteditors
3.11. Apparaten en apparaatnodes
3.12. Binaire formaten
3.13. Meer informatie
4. Applicaties installeren: packages en ports
4.1. Overzicht
4.2. Overzicht van softwareinstallatie
4.3. Applicaties zoeken
4.4. Het packagessysteem gebruiken
4.5. De Portscollectie gebruiken
4.6. Activiteiten na het installeren
4.7. Omgaan met kapotte ports
5. Het X Window systeem
5.1. Overzicht
5.2. X begrijpen
5.3. X11 installeren
5.4. X11 instellen
5.5. Lettertypen gebruiken in X11
5.6. De X beeldschermmanager
5.7. Bureaubladomgevingen
II. Algemene taken
6. Bureaubladapplicaties
6.1. Overzicht
6.2. Browsers
6.3. Productiviteit
6.4. Documentviewers
6.5. Financiën
6.6. Samenvatting
7. Multimedia
7.1. Overzicht
7.2. Geluidskaart installeren
7.3. MP3 audio
7.4. Video afspelen
7.5. TV-kaarten installeren
7.6. Scanners
8. De FreeBSD-kernel instellen
8.1. Samenvatting
8.2. Redenen om een aangepaste kernel te bouwen
8.3. Bouwen en installeren van een aangepaste kernel
8.4. Het instellingenbestand
8.5. Apparaatnodes maken
8.6. Problemen oplossen
9. Afdrukken
9.1. Overzicht
9.2. Inleiding
9.3. Standaardinstallatie
9.4. Geavanceerde printerinstallatie
9.5. Printers gebruiken
9.6. Alternatieven voor het standaard wachtrijsysteem
9.7. Problemen oplossen
10. Linux® binaire compatibiliteit
10.1. Overzicht
10.2. Installatie
10.3. Mathematica® installeren
10.4. Maple™ installeren
10.5. MATLAB® installeren
10.6. Oracle® installeren
10.7. SAP® R/3® installeren
10.8. Gevorderde onderwerpen
III. Systeembeheer
11. Instellingen en optimalisatie
11.1. Overzicht
11.2. Initiële instellingen
11.3. Hoofdinstellingen
11.4. Toepassingen instellen
11.5. Diensten starten
11.6. cron instellen
11.7. Gebruik van rc met FreeBSD 5.X en later
11.8. Netwerkkaarten instellen
11.9. Virtuele hosts
11.10. Instellingenbestanden
11.11. Optimaliseren met sysctl
11.12. Harde schijven optimaliseren
11.13. Fijnafstemming van kernellimieten
11.14. Wisselbestandruimte toevoegen
11.15. Energie- en bronnenbeheer
11.16. FreeBSD ACPI gebruiken en debuggen
12. Het FreeBSD opstartproces
12.1. Overzicht
12.2. Het bootprobleem
12.3. De bootmanager en opstartstadia
12.4. Interactie met de kernel tijdens opstarten
12.5. Device hints
12.6. Init: start van procesbesturing
12.7. Afsluitvolgorde
13. Gebruikers en basis accountbeheer
13.1. Overzicht
13.2. Inleiding
13.3. De superuser account
13.4. Systeemaccounts
13.5. Gebruikersaccounts
13.6. Accounts wijzigen
13.7. Gebruikers beperken
13.8. Groepen
14. Beveiliging
14.1. Overzicht
14.2. Introductie
14.3. FreeBSD beveiligen
14.4. DES, MD5 en crypt
14.5. Eenmalige wachtwoorden
14.6. TCP wrappers
14.7. KerberosIV
14.8. Kerberos5
14.9. OpenSSL
14.10. VPN via IPsec
14.11. OpenSSH
14.12. Bestandssysteem toegangscontrolelijsten
14.13. Monitoren van beveiligingsproblemen met andere software
14.14. FreeBSD beveiligingswaarschuwingen
14.15. Procesaccounting
15. * Mandatory Access Control
15.1. * Samenvatting
15.2. * Sleutelwoorden in dit hoofdstuk
15.3. * Uitleg van MAC
15.4. * MAC labels begrijpen
15.5. * Module configuratie
15.6. * De MAC bsdextended module
15.7. * De MAC ifoff module
15.8. * De MAC portacl module
15.9. * MAC beleid met labeling mogelijkheden
15.10. * De MAC partitie module
15.11. * De MAC Multi-Level beveilings module
15.12. * De MAC Biba module
15.13. * De MAC LOMAC module
15.14. * Implementatie van een beveiligde omgeving met MAC
15.15. * Een ander voorbeeld: Mac gebruiken om een webserver te beperken
15.16. * Een voorbeeld van een MAC zandbak
15.17. * MAC framework problemen oplossen
16. Kernelgebeurtenissen auditen
16.1. * Overzicht
16.2. * Sleutelbegrippen - Woordenlijst
16.3. * Auditondersteuning installeren
16.4. * Auditen instellen
16.5. * Gebeurtenisaudit beheer
17. Opslag
17.1. Overzicht
17.2. Apparaatnamen
17.3. Schijven toevoegen
17.4. RAID
17.5. USB-opslagapparaten
17.6. Optische media (CD's) aanmaken en gebruiken
17.7. Optische media (DVD's) aanmaken en gebruiken
17.8. Diskettes aanmaken en gebruiken
17.9. Gegevensbanden aanmaken en gebruiken
17.10. Naar diskettes back-uppen
17.11. Back-up strategieën
17.12. Back-upbeginselen
17.13. Netwerk-, geheugen-, en bestandsgebaseerde bestandssystemen
17.14. Snapshots van bestandssystemen
17.15. Bestandssysteemquota
17.16. Schijfpartities versleutelen
18. GEOM: Modulair schijftransformatie framework
18.1. Overzicht
18.2. GEOM inleiding
18.3. RAID0 - aaneengeschakeld
18.4. RAID1 - spiegelen
19. De VINUM volume manager
19.1. Overzicht
19.2. Schijfgrootte
19.3. Snelheid van toegang
19.4. Betrouwbaarheid van data
19.5. Vinum objecten
19.6. Voorbeelden
19.7. Objectnamen
19.8. Vinum instellen
19.9. Het root bestandssysteem op Vinum
20. Lokalisatie - I18N/L10N gebruiken en instellen
20.1. Overzicht
20.2. Beginselen
20.3. Lokalisatie gebruiken
20.4. I18N-programma's compileren
20.5. FreeBSD lokaliseren naar talen
21. Het scherp van de snede
21.1. Overzicht
21.2. FreeBSD-CURRENT vs. FreeBSD-STABLE
21.3. Broncode synchroniseren
21.4. De “wereld” opnieuw bouwen
21.5. Meerdere machines bijwerken
IV. Netwerkcommunicatie
22. Seriële communicatie
22.1. Overzicht
22.2. Inleiding
22.3. Terminals
22.4. Inbeldienst
22.5. Uitbeldienst
22.6. Seriële console opzetten
23. * PPP en SLIP
23.1. * Samenvatting
23.2. * Gebruikers PPP gebruiken
23.3. * Kernel PPP gebruiken
23.4. * Problemen oplossen met PPP verbindingen
23.5. * PPP gebruiken over Ethernet (PPPoE)
23.6. * Gebruik maken van PPP over ATM (PPPoA)
23.7. * SLIP gebruiken
24. * Electronische mail
24.1. * Samenvatting
24.2. * Electronische mail gebruiken
24.3. * sendmail configuratie
24.4. * Je mail transfer agent veranderen
24.5. * Problemen oplossen
24.6. * Geavanceerde onderwerpen
24.7. * SMTP met UUCP
24.8. * Alleen voor verzenden instellen
24.9. * Mail gebruiken met een inbel verbinding
24.10. * SMTP authenticatie
24.11. * Mail User Agents
24.12. * fetchmail gebruiken
24.13. * procmail gebruiken
25. Netwerkdiensten
25.1. Overzicht
25.2. De inetd “Super-Server”
25.3. Netwerkbestandssysteem (NFS)
25.4. Netwerkinformatiesysteem (NIS/YP)
25.5. Automatisch netwerk instellen (DHCP)
25.6. Domeinnaamsysteem (DNS)
25.7. BIND9 en FreeBSD
25.8. Apache HTTP server
25.9. File Transfer Protocol (FTP)
25.10. Bestands- en printdiensten voor Microsoft® Windows® clients (Samba)
25.11. Tijd synchroniseren met NTP
26. Firewalls
26.1. Inleiding
26.2. Firewallconcepten
26.3. Firewallsoftware
26.4. De OpenBSD Packet Filter (PF) en ALTQ
26.5. De IPFILTER (IPF) firewall
26.6. IPFW
27. * Geavanceerde netwerken
27.1. * Samenvatting
27.2. * Gateways en routes
27.3. * Draadloze netwerken
27.4. * Bluetooth
27.5. * Bridging
27.6. * Diskloze operatie
27.7. * ISDN
27.8. * Network Address Translation (NAT)
27.9. * Parallel Line IP (PLIP)
27.10. * IPv6
27.11. * Asynchronous Transfer Mode (ATM) op FreeBSD 5.X
V. Appendix
A. FreeBSD verkrijgen
A.1. Cd-rom en DVD uitgevers
A.2. FTP sites
A.3. Anonieme CVS
A.4. CTM gebruiken
A.5. CVSup gebruiken
A.6. Portsnap gebruiken
A.7. CVS labels
A.8. AFS sites
A.9. rsync sites
B. Bibliografie
B.1. Boeken & tijdschriften over FreeBSD
B.2. Voor gebruikers
B.3. Voor beheerders
B.4. Voor programmeurs
B.5. Dieper in het besturingssysteem
B.6. Over beveiliging
B.7. Over hardware
B.8. UNIX® geschiedenis
B.9. Tijdschriften en periodieken
C. Bronnen op Internet
C.1. Mailinglijsten
C.2. Usenet nieuwsgroepen
C.3. World wide webservers
C.4. E-mail adressen
C.5. Shell accounts
D. PGP sleutels
D.1. Beambten
D.2. Leden Kernteam
D.3. Ontwikkelaars
FreeBSD begrippenlijst
Colofon
Lijst van tabellen
2-1. Voorbeeld van beschrijving van componenten
2-2. Partitieopmaak voor de eerste schijf
2-3. Partitieopmaak voor volgende schijven
2-4. Mogelijke beveiligingsprofielen
2-5. FreeBSD 4.X ISO imagenamen en verklaring
2-6. FreeBSD 5.X ISO imagenamen en verklaring
3-1. Schijf apparaatcodes
17-1. Naamconventies voor fysieke Schijven
19-1. Vinum samenstellingen
22-1. DB-25 naar DB-25 nulmodem-kabel
22-2. DB-9 naar DB-9 nulmodem-kabel
22-3. DB-9 naar DB-25 nulmodem-kabel
22-4. Signaalnamen
Lijst van figuren
2-1. Voorbeeld resultaten hardware-onderzoek
2-2. Sysinstall verlaten
2-3. Usage selecteren in het sysinstall hoofdmenu
2-4. Menu Documentation selecteren
2-5. Sysinstall menu Documentation
2-6. Sysinstall hoofdmenu
2-7. Sysinstall menu Keymap
2-8. Sysinstall hoofdmenu
2-9. Sysinstall opties
2-10. Een standaardinstallatie starten
2-11. Schijf kiezen voor FDisk
2-12. Typische FDisk partities voor wijzigen
2-13. FDisk partitie voor een hele schijf
2-14. Sysinstall menu Boot Manager
2-15. Schijf selecteren verlaten
2-16. Sysinstall Disklabel Editor
2-17. Sysinstall Disklabel Editor met standaardwaarden
2-18. Vrije ruimte voor de rootpartitie
2-19. Grootte van de rootpartitie wijzigen
2-20. Type van de rootpartitie kiezen
2-21. Root mountpunt kiezen
2-22. Sysinstall Disklabel Editor
2-23. Distributies kiezen
2-24. Distributies kiezen
2-25. Mediaselectie
2-26. Ethernetapparaat kiezen
2-27. Netwerkinstellingen voor ed0
2-28. inetd.conf bewerken
2-29. Standaard anonieme FTP instellingen
2-30. FTP welkomstbericht bewerken
2-31. exports bewerken
2-32. Beveiligingsprofielopties
2-33. Systeemconsole instellingen
2-34. Schermbeveiligingsopties
2-35. Schermbeveiliging activeringstijd
2-36. Systeemconsole instellingen verlaten
2-37. Regio instellen
2-38. Land kiezen
2-39. Tijdzone kiezen
2-40. Muisprotocoltype selecteren
2-41. Muisprotocol kiezen
2-42. Muispoort instellen
2-43. Muispoort instellen
2-44. Muisdaemon inschakelen
2-45. Het testen van de muisdaemon
2-46. Netwerkinstellingen - bovenste opties
2-47. Standaard MTA kiezen
2-48. Ntpdate instellingen
2-49. Netwerkinstellingen - onderste opties
2-50. Menu Instelmethode kiezen
2-51. Standaard bureaublad kiezen
2-52. Pakketcategorie kiezen
2-53. Pakketten selecteren
2-54. Pakketten installeren
2-55. Pakketinstallatie bevestigen
2-56. Gebruiker kiezen
2-57. Gebruikersinformatie toevoegen
2-58. Gebruikers en groepbeheer
2-59. Install afsluiten
19-1. Aaneengeschakeld georganiseerd
19-2. Verdeeld georganiseerd
19-3. RAID-5 georganiseerd
19-4. Een eenvoudig Vinum volume
19-5. Een gespiegeld Vinum volume
19-6. Een verdeeld Vinum volume
19-7. Een gespiegeld en verdeeld Vinum volume
Lijst van voorbeelden
2-1. Gebruik van een bestaande, ongewijzigde partitie
2-2. Een bestaande partitie verkleinen
3-1. Voorbeeld schijf-, slice- en partitienamen
3-2. Conceptmodel van een schijf
4-1. Handmatig packages downloaden en lokaal installeren
11-1. Een wisselbestand aanmaken met FreeBSD 4.X
11-2. Een wisselbestand aanmaken met FreeBSD 5.X
12-1. boot0 schermafbeelding
12-2. boot2 schermafbeelding
12-3. Onveilige console in /etc/ttys
13-1. adduser instellen en een gebruiker op FreeBSD 4.X toevoegen
13-2. Een gebruiker toevoegen aan FreeBSD 5.X
13-3. Interactief accounts verwijderen met rmuser
13-4. Interactieve chpass door superuser
13-5. Interactieve chpass door een gewone gebruiker
13-6. Wachtwoord wijzigen
13-7. Als superuser het wachtwoord van een andere gebruiker wijzigen
13-8. Groepen toevoegen met pw(8)
13-9. Gebruikers aan groepen toevoegen met pw(8)
13-10. id(1) gebruiken om groepslidmaatschap te bepalen
14-1. SSH gebruiken om een veilige tunnel te maken voor SMTP
17-1. Het gebruik van dump via ssh
17-2. Het gebruik van dump via ssh met ingestelde RSH
17-3. Script voor het aanmaken van de opstartdiskette
17-4. vnconfig gebruiken om een bestaand beeld van een bestandssysteem te mounten onder FreeBSD 4.X
17-5. Een nieuwe bestandsgebaseerde schijf aanmaken met vnconfig
17-6. mdconfig gebruiken om een bestaand beeld van een bestandssysteem te mounten onder FreeBSD 5.X
17-7. Nieuwe bestandsgebaseerde schijf aanmaken met mdconfig
17-8. Instellen en mounten van een bestandsgebaseerde schijf met mdmfs
17-9. md geheugenschijf onder FreeBSD 4.X
17-10. Nieuwe geheugengebaseerde schijf aanmaken met mdconfig
17-11. Nieuwe geheugengebaseerde schijf aanmaken met mdmfs
22-1. Terminalregels aan /etc/ttys toevoegen
25-1. inetd een HangUP signaal sturen
25-2. Een export mounten met amd
A-1. SSH gebruiken om de src/ tree uit te checken:
A-2. Iets uitchecken uit -CURRENT (ls(1)):
A-3. SSH gebruiken om de src/ structuur uit te checken:
A-4. De versie van ls(1) in de 6-STABLE tak uitchecken:
A-5. Een lijst wijzigingen maken (als unified diffs) voor ls(1)
A-6. Uitzoeken welke modulenamen gebruikt kunnen worden:
    Volgende
    Voorwoord

Deze en andere documenten kunnen worden gedownload van ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/.

Lees voor vragen over FreeBSD de documentatie alvorens contact te zoeken <questions@FreeBSD.org>.
Vragen over deze documentatie kunnen per e-mail naar <doc@FreeBSD.org>.